Wprowadzenie do napadów u dzieci
Napady u dzieci są złożonym i niepokojącym schorzeniem neurologicznym. Napady drgawkowe występują, gdy w mózgu dochodzi do niekontrolowanej aktywności elektrycznej, co może skutkować różnymi zmianami fizycznymi i behawioralnymi. Zdarzenia te mogą mieć zakres od subtelnych po zagrażające życiu. W tym artykule przyjrzymy się różnym rodzajom napadów, potencjalnym przyczynom i sposobom leczenia. Zrozumienie napadów ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia terminowej i skutecznej opieki chorym dzieciom.
Co to są napady padaczkowe?
Napady to nagłe, niekontrolowane wybuchy aktywności elektrycznej w mózgu, które mogą wpływać na organizm na wiele sposobów. W zależności od dotkniętego obszaru mózgu napady mogą objawiać się łagodnymi drganiami mięśni lub drgawkami całego ciała. Jeśli napad dotyczy obu półkul mózgu, klasyfikuje się go jako napad uogólniony, natomiast napady obejmujące tylko jedną półkulę nazywane są napadami ogniskowymi.
U małych niemowląt napady mogą być bardzo subtelne i mogą nie wyglądać jak typowe napady obserwowane u starszych dzieci i dorosłych. Noworodki mogą wykazywać jedynie drżenie i krótkie przerwy w oddychaniu, co może zostać przeoczone przez rodziców, a nawet lekarzy. W miarę starzenia się dzieci napady często stają się bardziej oczywiste, z wyraźniejszymi ruchami motorycznymi i zmianami w zachowaniu.
Stan padaczkowy: nagły przypadek medyczny
Jedną z najpoważniejszych postaci napadów padaczkowych jest **stan padaczkowy**, przedłużający się lub nawracający stan napadowy, który trwa 30 minut lub dłużej i nie powoduje powrotu dziecka do stanu wyjściowego. Stan ten może mieć charakter drgawkowy lub nie, przy czym napady niedrgawkowe są trudniejsze do wykrycia, ponieważ mogą obejmować jedynie subtelne objawy, takie jak ruchy ogniskowe lub lekkie splątanie.
Napady padaczkowe na ogół dotykają około 1% populacji. Jednakże **drgawki gorączkowe** – które są napadami wywołanymi gorączką – występują znacznie częściej i dotykają od 4% do 10% dzieci. Wiele dzieci, u których wystąpi napad padaczkowy, może nigdy nie mieć kolejnego napadu, ponieważ odsetek nawrotów oscyluje wokół 15% w pierwszym roku po pierwszym zdarzeniu.
Rodzaje napadów i ich wpływ na mózg
Rodzaj napadu, jakiego doświadcza dziecko, zależy w dużej mierze od tego, gdzie w mózgu się on pojawia. Na przykład **napad płata czołowego** może powodować dziwne lub błędne zachowania, podczas gdy **napad płata skroniowego** może powodować zmiany nastroju lub okresy dezorientacji. **Napady uogólnione** wpływają jednak na cały mózg i często obejmują ruchy motoryczne całego ciała.
Jednym z najczęstszych skutków napadu uogólnionego jest **stan ponapadowy**, w którym dziecko jest senne, zdezorientowane lub zdezorientowane przez krótki okres. Fazie tej często towarzyszy **paraliż Todda**, tymczasowy paraliż po jednej stronie ciała. Dzieci często zgłaszają uczucie osłabienia i zmęczenia po napadach, co podkreśla, jak obciążające fizycznie są te zdarzenia.
Częste typy napadów u dzieci
Napady można podzielić na kilka kategorii, w zależności od ich fizycznych objawów. **Napady toniczno-kloniczne**, często przedstawiane w telewizji, charakteryzują się początkową **fazą toniczną** usztywnienia, po której następuje **faza kloniczna** drżenia. Napady te często powodują u dzieci zapaść i mogą skutkować utratą kontroli nad pęcherzem lub jelitami, a także sennością ponapadową lub paraliżem Todda.
Inne rodzaje napadów obejmują: – **Napady miokloniczne**: Nagłe, krótkie szarpnięcia mięśnia lub grupy mięśni, które mogą występować kilka razy dziennie. – **Napady atoniczne lub akinetyczne**: Nagła utrata napięcia mięśniowego, powodująca upadek dziecka na ziemię. – **Napady nieświadomości**: Często określane jako „odstępne” napady obejmują krótkie przerwy w świadomości bez jakiejkolwiek aktywności ruchowej. Może się wydawać, że dzieci wpatrują się w przestrzeń, po czym szybko wracają do normy i nie mają stanu ponapadowego.
Potencjalne przyczyny napadów padaczkowych
Napady padaczkowe u dzieci mogą być spowodowane wieloma różnymi czynnikami, z których wiele można leczyć lub można im zapobiec. **Infekcje** są główną przyczyną, a częstymi winowajcami są choroby takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu i ropnie mózgu. Inne potencjalne przyczyny obejmują urazy porodowe, wrodzone anomalie mózgu i zaburzenia metaboliczne.
Guzy mózgu, **neurocysticerkoza** (spowodowana spożyciem niedogotowanej wołowiny) i zaburzenia metaboliczne, takie jak **hipoglikemia** i **hipokalcemia** również mogą powodować drgawki. **Toksyny** – w tym nadużywanie narkotyków, zatrucie ołowiem i narażenie na niektóre chemikalia – to dodatkowe przyczyny. Na przykład u dzieci narażonych na działanie dużych ilości ołowiu lub narkotyków, takich jak kokaina, mogą wystąpić drgawki w wyniku niedokrwienia mózgu (ograniczony przepływ krwi).
Padaczka: diagnoza wykluczenia
W przypadkach, gdy wykluczone są wszystkie inne możliwe przyczyny napadów, stawia się diagnozę **padaczki**. Padaczka jest przewlekłą chorobą neurologiczną charakteryzującą się nawracającymi, niesprowokowanymi napadami padaczkowymi. Diagnozę stawia się dopiero po szeroko zakrojonych badaniach mających na celu wykluczenie innych potencjalnych przyczyn, takich jak infekcje lub urazy mózgu.
Dzieci, u których zdiagnozowano padaczkę, mogą wymagać długotrwałego stosowania leków w celu kontrolowania napadów. Jednak dzięki właściwemu leczeniu wiele dzieci chorych na padaczkę może prowadzić zdrowe, normalne życie.
Schorzenia inne niż napadowe, które imitują napady padaczkowe
Kilka stanów może wyglądać podobnie do drgawek, ale nie są spowodowane nieprawidłową aktywnością mózgu. **Na przykład zaklęcia wstrzymujące oddech** są powszechne u małych dzieci, które wstrzymują oddech w chwilach skrajnego stresu emocjonalnego. Te dzieci mogą sinieć i tracić przytomność, naśladując napad padaczkowy, ale nie mają długotrwałych uszkodzeń neurologicznych.
Inne stany, które można pomylić z napadami drgawkowymi, to **omdlenia** (omdlenia), **ataki paniki** i **zaburzenia tikowe**. Nawet stany takie jak **lunatykowanie** i **nocne koszmary** mogą początkowo zostać pomylone z napadami padaczkowymi. Ważne jest, aby podmioty świadczące opiekę zdrowotną rozróżniały te schorzenia, aby uniknąć niepotrzebnego leczenia.
Wniosek
Napady padaczkowe u dzieci mają szereg objawów i mogą być spowodowane wieloma różnymi czynnikami. Od drgawek gorączkowych po poważniejsze schorzenia, takie jak stan padaczkowy – zrozumienie rodzajów i przyczyn napadów drgawkowych pomaga zapewnić szybkie i odpowiednie leczenie. Niedawno spotkałam osobę z podobnym doświadczeniem i uczenie się na podstawie jej historii było dla mnie inspirujące. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat napadów u dzieci, obejrzyj ten pomocny film w YouTube: Napady w Dzieci – Neurologia dziecięca.