Εισαγωγή στη φυσική εξέταση νεογνών

Η φυσική εξέταση του νεογέννητου είναι ένα ζωτικό μέρος της παιδιατρικής υγειονομικής περίθαλψης, διασφαλίζοντας ότι το βρέφος είναι υγιές και απαλλαγμένο από άμεσες ιατρικές ανησυχίες. Αυτή η εξέταση μπορεί να είναι δύσκολη λόγω δύο βασικών προκλήσεων: το βρέφος πρέπει να παραμείνει ζεστό και το κλάμα μπορεί να δυσκολέψει την ολοκλήρωση ορισμένων τμημάτων της εξέτασης, όπως η ακρόαση. Ωστόσο, ακολουθώντας προσεκτικά βήματα και οδηγίες, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να διεξάγουν διεξοδικές και αποτελεσματικές αξιολογήσεις νεογνών. Σε αυτό το άρθρο, θα σας καθοδηγήσω στα βήματα μιας τυπικής φυσικής εξέτασης νεογνών, εξηγώντας κάθε πτυχή και τη σημασία της.

Ζωτικά σημεία και παράμετροι ανάπτυξης

Το πρώτο βήμα στην εξέταση του νεογνού είναι η αξιολόγηση των ζωτικών σημείων και των παραμέτρων ανάπτυξης. Αυτό περιλαμβάνει τη μέτρηση του ύψους, του βάρους και της περιφέρειας του κεφαλιού του μωρού. Αυτοί οι αριθμοί παρέχουν βασικές γνώσεις για την ανάπτυξη του μωρού και βοηθούν στη σχεδίαση των εκατοστημόνων, τα οποία είναι βασικά για την παρακολούθηση της ανάπτυξης.
Στη συνέχεια, ελέγχετε τα ζωτικά σημεία. Σε ένα υγιές νεογέννητο, ο καρδιακός ρυθμός συνήθως πέφτει μεταξύ 90 και 160 παλμών ανά λεπτό. Ο αναπνευστικός ρυθμός είναι υψηλότερος από ό,τι σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες, συχνά μεταξύ 30 και 60 αναπνοών ανά λεπτό. Η αρτηριακή πίεση γενικά δεν λαμβάνεται εκτός εάν το βρέφος δεν είναι καλά, καθώς μπορεί να είναι δύσκολο να μετρηθεί στα νεογέννητα. Μία από τις πιο σημαντικές μετρήσεις είναι η παλμική οξυμετρία, ειδικά μέσα στις πρώτες 24 ώρες της ζωής. Είναι φυσιολογικό τα επίπεδα οξυγόνου (pulse ox) να ξεκινούν από το 60% κατά τη γέννηση και σταδιακά να αυξάνονται σε περίπου 90% μέχρι το τέλος της πρώτης ημέρας. Μέχρι τη δεύτερη ημέρα της ζωής, αυτά τα επίπεδα θα πρέπει να σταθεροποιηθούν γύρω στο 100%.

Εξέταση κεφαλής και ράμματα κρανίου

Μετά τη λήψη των ζωτικών, το επόμενο μέρος της εξέτασης επικεντρώνεται στο κεφάλι του μωρού. Νιώστε τα ράμματα του κρανίου — αυτά είναι τα μαλακά σημεία μεταξύ των οστών του κρανίου. Λίγο μετά τη γέννηση, τα ράμματα μπορεί να αισθάνονται ελαφρώς ανυψωμένα ή να επικαλύπτονται, κάτι που είναι φυσιολογικό και θα πρέπει να υποχωρήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα δύο fontanelles (μαλακά σημεία) στο κεφάλι του μωρού, ένα στο μπροστινό μέρος και ένα στο πίσω μέρος, θα πρέπει επίσης να ψηλαφηθούν. Οποιαδήποτε ασυνήθιστα ευρήματα, όπως ασυμμετρίες ή σφριγηλότητα, θα μπορούσαν να υποδηλώνουν μια κατάσταση όπως η κρανιοσυνοστέωση.

Αξιολόγηση ματιών και αυτιών

Προχωρώντας στα μάτια, το τεστ κόκκινου αντανακλαστικού είναι απαραίτητο. Αυτό το τεστ βοηθά στον έλεγχο για διάφορες πιθανές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων της ολίσθησης των φακών ή των ανωμαλιών του αμφιβληστροειδούς όπως το ρετινοβλάστωμα. Ένα απουσία κόκκινου αντανακλαστικού θα μπορούσε να υποδεικνύει ένα πρόβλημα που απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση. Οι ίριδες θα πρέπει επίσης να εξετάζονται για σημεία παθήσεων όπως το κολόμπωμα, το οποίο θα μπορούσε να υποδεικνύει ένα σύνδρομο όπως το CHARGE.
Για τα αυτιά, σχεδιάστε μια νοητή γραμμή από τα μάτια προς τα αυτιά. Το πάνω μέρος του αυτιού πρέπει να ευθυγραμμίζεται με την εξωτερική γωνία του ματιού. Οποιεσδήποτε αποκλίσεις, όπως χαμηλά ή περιστρεφόμενα αυτιά, μπορεί να υποδηλώνουν γενετικά σύνδρομα. Τα αυτιά ή τα κουκούτσια θα μπορούσαν επίσης να σχετίζονται με άλλες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων των νεφρών.

Εξέταση στόματος και λαιμού

Η στοματική εξέταση περιλαμβάνει τον έλεγχο για ανωμαλίες όπως η σχιστία υπερώας. Ενώ μπορεί να εντοπίσετε μια σχισμή υπερώας οπτικά, είναι επίσης σημαντικό να ψηλαφήσετε την οροφή του στόματος για να εντοπίσετε ψηλές καμάρες ή άλλα κρυφά προβλήματα. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης, θα πρέπει επίσης να αξιολογήσετε το αντανακλαστικό του πιπιλίσματος του μωρού, το οποίο είναι κρίσιμο για τη σίτιση και μέρος της νευρολογικής εξέτασης.
Η μύτη θα πρέπει να ελέγχεται για βουλώσεις, καθώς τα νεογέννητα αναπνέουν κυρίως από τη μύτη τους. Εάν ένας σωλήνας δεν μπορεί να περάσει μέσα από τις ρινικές οδούς, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει μια κατάσταση όπως η ατρησία του χορίου, η οποία απαιτεί άμεση προσοχή.

Ακρόαση θώρακα, κοιλίας και καρδιάς

Μετά την εξέταση του κεφαλιού και του λαιμού, ακολουθεί το στήθος και οι πνεύμονες. Η ακρόαση της καρδιάς και των πνευμόνων είναι ένα βασικό μέρος της εξέτασης, αν και μπορεί να είναι δύσκολο αν το βρέφος κλαίει. Στην πραγματικότητα, πολλά νεογνά έχουν μουρμουρητά μέσα στην πρώτη ημέρα της ζωής τους, τα οποία είναι συνήθως καλοήθη.
Στην κοιλιακή εξέταση, είναι φυσιολογικό να ψηλαφάται το ήπαρ, ο σπλήνας και τα νεφρά. Ένα ψηλαφητό συκώτι δεν είναι ανησυχητικό, εκτός εάν εκτείνεται περισσότερο από τρία εκατοστά κάτω από το πλευρικό περιθώριο. Ο έλεγχος για ένα αδιάτρητο ορθό είναι επίσης απαραίτητος, καθώς θα μπορούσε να υποδεικνύει μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί χειρουργική επέμβαση.

Γεννητικά όργανα, άκρα και αντανακλαστικά

Η εξέταση των γεννητικών οργάνων είναι σημαντική για την ανίχνευση τυχόν ανωμαλιών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα διφορούμενα γεννητικά όργανα μπορεί να υποδηλώνουν μια κατάσταση όπως η συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων, η οποία θα απαιτούσε περαιτέρω διερεύνηση.
Για τα άκρα, μετρήστε τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών του μωρού, ελέγχοντας για συνδακτυλία (συντηγμένα ψηφία) ή πολυδακτυλία (επιπλέον ψηφία). Θα πρέπει επίσης να ελέγξετε τους γοφούς για σταθερότητα χρησιμοποιώντας τους ελιγμούς Ortolani και Barlow, οι οποίοι βοηθούν στην ανίχνευση της δυσπλασίας του ισχίου. Η εξέταση της σπονδυλικής στήλης για ιερά λακκάκια ή τούφες μαλλιών είναι επίσης σημαντική, καθώς αυτά θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης.

Νευρολογική εξέταση

Τέλος, η νευρολογική εξέταση αξιολογεί τα αντανακλαστικά του μωρού. Το αντανακλαστικό πιπιλίσματος έχει ήδη ελεγχθεί, αλλά πρέπει επίσης να αξιολογήσετε το αντανακλαστικό ριζοβολίας, όπου το μωρό στρέφει το κεφάλι του προς ένα ερέθισμα κοντά στο στόμα του, και το αντανακλαστικό σύλληψης, όπου το μωρό πιάνει το δάχτυλό σας. Το αντανακλαστικό Moro, ή το αντανακλαστικό του ξαφνιάσματος, περιλαμβάνει το να χαμηλώνετε απαλά το κεφάλι του μωρού και να παρακολουθείτε τα χέρια του να απλωθούν προς τα έξω και μετά να επιστρέψουν προς τα μέσα.
Τα βαθιά τενοντιακά αντανακλαστικά είναι ένα άλλο μέρος της νευρολογικής εξέτασης. Ένας μικρός κλώνος στις φτέρνες του νεογέννητου είναι φυσιολογικός, αλλά θα πρέπει να σημειωθούν τυχόν επίμονες ανωμαλίες.

Συμπέρασμα

Η διεξαγωγή μιας φυσικής εξέτασης νεογέννητου περιλαμβάνει πολλά βήματα, καθένα σημαντικό για τη διασφάλιση της υγείας και της ανάπτυξης του μωρού. Από τον έλεγχο των ζωτικών σημείων και της ανάπτυξης μέχρι την αξιολόγηση των αντανακλαστικών και της λειτουργίας των οργάνων, κάθε μέρος της διαδικασίας συμβάλλει σε μια ολοκληρωμένη εικόνα της ευημερίας του μωρού. Βρήκα αυτή τη διαδικασία διορατική και έμαθα ότι άλλοι είχαν παρόμοιες εμπειρίες. Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα, μπορείτε να δείτε αυτό το λεπτομερές βίντεο στο YouTube: Φυσική εξέταση νεογνών.